ศาลาการเปรียญ
เป็นศาลาสองชั้น ใช้ในการประกอบกิจพิธีต่างๆของทางวัดซึ่งเป็นพื้นที่กว้างขวาง รองรับญาตโยมที่มาร่วมบุญจำนวนมาก ภายในทั้งสองชันมีพื้นที่กว้าง พร้อมใช้งานพิธีใหญ่ๆ
ที่ผ่านมาใช้ในการประกอบพิธี ทำบุญทอดกฐินสามัคคี ปี 2567 รับแขกผู้ใหญ่ทั้ง คณะสงฆ์ และฆารวาสจำนวนมากเพียงพอในการทำพิธีสำคัญต่างๆ ศาลาการเปรียญมีลักษณะคล้ายเรือนหลังใหญ่ ยกพื้นสูงเสมอศีรษะคนยืน มีเฉลียงโดยรอบ กั้นฝาแต่ละด้านเป็นฝาโปร่ง ๆ ด้านหนึ่งทำยกพื้นเป็นอาสน์สงฆ์ สำหรับพระสงฆ์ขึ้นนั่งเจริญพระพุทธมนต์ ตรงหัวอาสน์สงฆ์ด้านหนึ่ง เป็นที่ตั้งพระพุทธรูป และเครื่องบูชา
ภายในศาลาการเปรียญของวัดเขาสอยดาวเหนือจะมีรูปหล่อขี้ผึ้ง เป็นรูปเหมือน พระวิสุทธิญาณเถร (สมชาย ฐิตวิริโย) ซึ่งเป็นที่เคารพสักการะของคณะสงฆ์และญาตโยมภายในวัดเขาสอยดาวเหนือ
นอกจากนี้ด้านข้างของศาลาการเปรียญยังมี การสร้างห้องสุขา สำหรับผู้มาร่วมงานบุญได้ใช้งานอยู่ไม่ห่างจากศาลามากนัก สะดวกสำหรับญาตโยมผู้มีจิตศรัทธาที่มา ณ วัดเขาสอยดาวแห่งนี้
ศาลาการเปรียญ เป็นอาคารอเนกประสงค์ในงานสถาปัตยกรรมไทย ซึ่งก่อสร้างในเขตสังฆาวาส ในบริเวณวัด เพื่อใช้ประกอบกิจกรรมต่าง ๆ ทางพุทธศาสนา แต่เดิมนั้นใช้เป็นสถานที่เพื่อการเรียนของสงฆ์เท่านั้น (“เปรียญ” มาจากภาษาบาลีว่า “บาเรียน” หมายถึง “พระที่ได้เรียน” หรือ “พระนักเรียน) ศาลาการเปรียญจัดเป็นศาสนสถานที่สำคัญของวัดรองลงมาจากอุโบสถ โบราณว่า “อุโบสถเป็นที่สำหรับพระพุทธ ศาลาการเปรียญเป็นที่สำหรับพระธรรม” คือ เป็นที่เผยแผ่ธรรม
ศาลาการเปรียญมีลักษณะคล้ายเรือนหลังใหญ่ ยกพื้นสูงเสมอศีรษะคนยืน มีเฉลียงโดยรอบ กั้นฝาแต่ละด้านเป็นฝาโปร่ง ๆ ด้านหนึ่งทำยกพื้นเป็นอาสน์สงฆ์ สำหรับพระสงฆ์ขึ้นนั่งเจริญพระพุทธมนต์ ตรงหัวอาสน์สงฆ์ด้านหนึ่ง เป็นที่ตั้งพระพุทธรูป และเครื่องบูชา
